Adölesan dönemi, 10-19 yaş aralığında olan kişilerin yaşadığı ve çocukluktan yetişkinliğe geçiş yaptığı ergenlik dönemi anlamına gelir. İnsan gelişiminin çok kritik bir aşaması ve sağlığın temellerinin atılması için önemli bir zaman dilimi olan adölesan döneminde ergenler hızlı bir şekilde fiziksel, bilişsel ve psikososyal gelişim yaşarlar. Aynı zamanda bireyler bu dönemde sosyal ilişkilerini geliştirir ve hayatlarında daha fazla sorumluluk almaya başlar.

Bu ergenlik döneminde kız ve erkeklerde değişen metabolik değişimlerle birlikte ciddi anlamda fiziksel gelişim de yaşanır. Adölesan dönemi kişilerin kendisini etkilemesinin yanı sıra ailelerin de bu değişime şahitlik ettiği bir dönemdir. Bu dönemde hem ergen kişiler hem de ebeveynleri için çeşitli meydan okumalar görülür.  

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre de adölesan dönemi, ’10-19 yaş aralığında ergenlik dönemine verilen isimdir’ şeklinde ifade edilir. Çocukluk ile yetişkinlik aralığında geçiş dönemi olarak da belirtilen ergenliğin anlamı için puberte olarak da yanıt verilebilir.

Bu kapsamda, puberte kelimesi de pratikte ergenlik dönemi olarak kabul edilir. Diğer bir yandan, Dünya’da genel olarak bakıldığında %50’lik kesimin genç nüfusa karşılık geldiği vurgulanır, böylece dünya nüfusunun büyük bir oranı adölesan dönemini yaşarlar.

Adölesan Dönemi Belirtileri Nelerdir?

Ergenlik dönemi olarak tanımlanan adölesan dönemde hem kızlar hem de erkeklerde fiziksel, psikolojik ve sosyal değişim ve gelişimler yaşanır. Adölesan dönemin en belirgin fiziksel belirtileri kızlarda meme büyümesi, hormonal değişimlerle birlikte fiziksel gelişim ve adet döngüsünün başlamasıdır. Erkeklerde ise ses kalınlaşması, testislerde büyüme, vücut kıllarında artış ve ciltte sivilce yaygın olarak görülen adölesan döneminin fiziksel belirtileridir. Diğer yandan adölesan dönemde hem kızlarda hem de erkeklerde ortak olarak vücut gelişimine bağlı şekilde boy ve kilo artışı gerçekleşir.

Ayrıca, çocukluktan adölesan döneme geçişte genetik ve çevresel faktörler vücut değişiklerini yakından etkiler. Bu değişiklikler, fiziksel, cinsel ve psikolojik değişimler olmak üzere üç grupta ele alınır.

Adölesan döneminde oluşan fiziksel belirtiler şu şekilde sıralanabilir:

• Kızlarda adet döngüsü başlar, göğüslerde büyüme yaşanır
• Erkeklerde testis büyümesi görülür
• Genital bölgede ve koltuk altı bölümünde kıllanma artar
• Vücut gelişimiyle birlikte hem boy hem de kiloda artış yaşanır
• Ciltte sivilce ve yağlanma oluşur
• Kızlarda sesin tınısı değişir, erkeklerde ise ses kalınlaşır

Adölesan Dönemin Psikolojik ve Duygusal Belirtileri Nelerdir?

Adölesan dönemi, kişi için beyin gelişiminin devam ettiği evreyi ifade eder. Bu açıdan, beynin duygularını şekillendiren, karar vermesini sağlayan ve davranışlardan sorumlu frontal lob gelişim aşamasını devam ettirir. Yetişkinlere göre ergenlerin olaylara karşı farklı tepki vermesinin kaynağında bu durum vardır. Bu süreç bir geçiş dönemini de ifade ettiği için ergen gençler uyum sağlamak adına davranış biçimlerini geliştirir.

Tüm bu aşamada görülen duygusal belirtiler aşağıdaki gibi listelenebilir:

• Duygularda iniş-çıkışlar görülmesi ve genel olarak agresiflik
• Kimlik bulma kaygısıyla kendi içinde çatışmalar yaşanması
• Bireysel değerleri tespit etme süreci
• Aidiyete ve topluma yönelik çatışmalar
• Arkadaşlık ilişkilerine daha fazla önem verilmesi
• Özgüven eksikliğine bağlı olumsuzluklar meydana gelmesi

Adölesan Dönemi Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Adölesan döneminde hastalığın teşhisine göre tedavi yöntemleri uzman tarafından tavsiye edilir. Sivilce problemi için kişisel temizlik ve ilaç kullanımı, obezite için sağlıklı beslenme, boy kısalığı ve gelişim geriliği için ilaçlar ve takviye edici gıdalar önerilebilir. Psikolojik problemlerde ise psikolog ve psikiyatr eşliğinde ilaçlar, psikoterapi ya da aile tutumu önem kazanır.